Kunstrecensie

Edward Vandaele is op de eerste plaats met expressiviteit begaan, dat wil zeggen met de lichamelijke of vormelijke weergave van iets innerlijks, hoezeer ook de uitstraling van dat innerlijke via de welsprekendheid van de vorm en van het totaalbeeld tot stand komt en groeit.

Vandaele bezit de benijdenswaardige gave om een figuur te modelleren die perfect beantwoordt aan de uitdrukking van een gedachte. De afwezigheid van het levende model betekent niet dat hij zomaar uit het niets een gestalte of een expressie plukt …een kleischets van een danspose van de hand van Rodin kan hem inspireren voor het ontwerp van zijn bronssculptuur “Nijinski”,zoals zijn “ode aan Egon Schiele”refereert aan een schilderij van de Oostenrijkse expressionist.
Ook zijn ruiters van de apocalypse refereren in een eigen vormgeving aan een bestaand bijbels tafereel.Inspiratie is hier echter geen synoniem voor imitatie, dat is duidelijk, het gaat trouwens telkens over een eigen interpretatie van de beeldhouwer.

Vandaele houdt duidelijk van klassieke allure en toch komt zijn werk heel hedendaags over.Dat is in ruime mate te danken aan zijn soepel omspringen met de vormentaal en aan de voelbare intensiteit van de huid van zijn personages waarin ondermeer lichtinval en schaduwen een belangrijke rol spelen.Zijn sculpturen onderstrepen zijn behoefte wezens te creëren die leven en die niet louter pure esthetiek zijn, hoewel ze een esthetische presence niet schuwen.Dat betekent dat hij herkenbare figuren uitbeeldt die niet alleen een beweging uitvoeren, maar tevens en vooral wellicht een emotie, een gemoedsgesteltenis zoals melancholie, onzekerheid, verlangen, woede, enz…telkens gehuld in een materie met een enorme sensibiliteit en oordeelkundig aangebrachte of, beter gezegd,open gelaten dieptes waarin schaduwen leven en het licht gaat schuilen.

De vingers zijn dikwijls lang, elegant en welsprekend. Voeten stralen innerlijke kracht uit.Gelaatsuitdrukkingen, soms sereen en klassiek, soms krachtig en expressief.De ritmiek van het lichaam is discreet, maar daarom niet minder duidelijk en overtuigend.Hoewel Vandaele op uitzonderlijke knappe wijze gezichten, handen en voeten modelleert, toch vertrekt hij niet vanuit de vormentaal van een poserend model en is het nauwkeurig respecteren van verhoudingen niet iets waar hij zich angstvallig op toespitst. Het overstijgen van proporties lijkt soms vanzelfsprekend te zijn, in de sculpturen van Vandaele wettigt de intensiteit van de expressieve vormgeving het vrije omspringen met verhoudingen. Anders geformuleerd, overstijgt hier de expressiviteit de dwang of de beperking van een al te klassiek patroon.

Edward Vandaele realiseert blijkbaar als iets evidents de verfijning en een eigenzinnige natuurgetrouwheid waar velen hopeloos mee worstelen. Vandaele's bronzen zijn toonbeelden van een persoonlijke harmonie tussen vorm en gedachte omwille van zijn rustig beheersen van de techniek en zijn voelbaar bezielen van de materie.

Hugo Brutin.

 

edward vandaele